دلایل به خدمت گرفتن مشاوران مدیریت توسط سازمان ها در قالب نقش های رسمی و غیررسمی

با اندازه گیری تأثیر مشاوره مدیریت در ارتباط با کارایی شرکت های طرف مشاوره به نظر میرسد که این شرکت ها، مشاوران مدیریت را به منظور بهبود کفایت و کارایی سازمان هایشان، با نقش…

Organization efficiency

با اندازه گیری تأثیر مشاوره مدیریت در ارتباط با کارایی شرکت های طرف مشاوره به نظر میرسد که این شرکت ها، مشاوران مدیریت را به منظور بهبود کفایت و کارایی سازمان هایشان، با نقش های رسمی و غیر رسمی به خدمت می گیرند.

مشاوره مدیریت تنها یک اثر را در سازمان ها ایجاد نمیکند بلکه چندین اثر را ایجاد می کند. بنابر این نمیتوان اثر مشاوره مدیریت را تنها در ارتباط با کارایی سازمان مشتری اندازه گیری نمود.

کارایی سازمان
سوالی که ایجاد میشود :

به چه علتی سازمان ها مشاوران مدیریت را به خدمت میگیرد؟

در پاسخ به این سوال می توان گفت که: سازمان ها، مشاوران مدیریت را به خدمت میگیرند تا برای حل مشکلاتشان به آنها راهکارهایی را ارائه دهند. با این حال سازمان ها ممکن است مشاوران مدیریت را برای کمک به مدیریت پیاده سازی این راهکارها نیز به خدمت بگیرند. علاوه بر این دلایل، سازمان ها، از به خدمت گرفتن مشاوران مدیریت مقاصد دیگری را نیز دنبال میکنند که بسته به نوع شرکت متفاوت خواهد بود سازمان ها تاثیرات متفاوتی را از به خدمت گیری مشاوران دنبال می کنند.

توانمند سازی سازمان و پرسنل
یکی از مهمترین موضوعاتی که در فرایند مشاوره مدیریت نقش مهمی را ایفا می کند و به نوعی در بطن همه نقش ها و تاثیرات فرایند مشاوره مدیریت وجود دارد توانمند سازی سازمان و پرسنل برای اجرای فعالیت هایشان است.

یکی از وظایف رهبران سازمان ها، فراهم ساختن تسهیلاتی جهت توانمندسازی پرسنل است. این اقدامات به طور مستقیم یا غیر مستقیم موجب تغییر نگرش و رفتار کارکنان می‌شوند و زمینه را برای تربیت نیروی متخصص و توانمند مهیا می‌سازند.

Empowering the organization and personnel

مشاران مدیریت با حضور در سازمان و با توانمندی پرسنل از طریق آموزش فرایندها و نحوه اجرای فعالیت ها به توانمندی آنها کمک می کنند. این توانمندی که از طریق حضور مشاوران مدیریت اتفاق می افتد از یک طرف باعث بهبود توانایی ها و مهارت های پرسنل شده و از طرف دیگر، موجبات اثر بخشی فعالیت ها شده که در کل منجر به بهبود عملکرد سازمان خواهد شد.

می توان گفت که فرایند توانمند سازی پرسنل سازمان از طریق حضور مشاوران مدیریت در چهار مرحله اصلی صورت می گیرد:

مرحله اول: تدوین و نهایی سازی روش ها و دستورالعمل های مرتبط و بومی شده با سازمان

مرحله دوم: ارائه اطلاعات تخصصی در حوزه مربوطه از طریق آموزش موضوعات و همچنین نحوه پیاده سازی فرایند ها

Staff training

مرحله سوم: اجرای فرایند به همراهی مشاور در حوزه مربوطه که به نوعی آموزش حین کار صورت می گیرد

مرحله چهارم: اجرای فعالیت ها و فرایندها توسط کارکنان و با نظارت مشاور

در کنار همه این موضوعات، حضور مشاور باعث بهبود درک پرسنل از کل سازمان، ارتباط بین واحد ها و همچنین تاثیرات اقدامات در سایر بخش ها می شود.

دلایل و نقش ها

دلایل به کارگیری مشاوران در سازمان ها، منعکس کننده نقش مشاوران مدیریت در سازمان های طرف مشاوره می باشد. نقش های مشاوران مدیریت در سازمان ها به دو دسته تقسیم می شود:

نقش های رسمی
نقش های غیر رسمی
هر کدام از این دو نقش گفته شده، دارای چند نقش در زیر مجموعه خود هستند که در این به بخش به بررسی این نقش های پرداخته می شود:

The role of the consultant
نقش های رسمی مشاوران مدیریت

کارشناس :

در این نقش، مشاوران مدیریت توسعه دهنده و حامل دانش مدیریت هستند. بر اساس این نقش، مدیران، مشاوران مدیریت را به خدمت میگیرند تا مشکلاتشان را به نحوی علمی و مستقل حل کنند.

این روش که به مدل خرید تخصص مشاور نیز معروف است از مشاور به عنوان متخصص و یا کارشناس برای حل مسائل استفاده می کند. در این مدل، مشتری مشاور را استخدام می کند تا دیدگاهی جداگانه و مستقل در مورد موضوعات موجود سازمان داشته باشد.

در واقع نقش مشاور این است که همراه با تجربه خود، تخصص یا مهارتی خاص را که در حال حاضر وجود ندارد را به ارمغان بیاورد. مشاور در این نقش، با استفاده از دانش و تخصص خود، راه حل مشخصی را برای یک مشکل ویژه ارائه می کند.

پزشک :

یکی دیگر از نقش های رسمی که مشاوران در سازمان ها بر عهده می گیرند نقش پزشک است. در این تشبیه‌سازی، ارباب‌رجوعان نقش بیمار را برای مشاوران ایفا می‌کنند تا مشاور به عنوان پزشک به مشکلات آنها رسیدگی کند.

مدل های پزشک و بیمار، به خرید خدمات تشخیصی و تجویزی اشاره دارد.

در این مدل ارباب‌رجوع، مشاور مدیریت را استخدام می‌کند تا به عنوان یک پزشک، موقعیت ارباب‌رجوع را تشخیص دهد تا مشکل یا فرصت وی را شناسایی نماید. سپس، همان طور که پزشک، نسخه‌ای برای بیمار خود می‌پیچد، مشاور مدیریت، راهکاری برای مشکل یا فرصت ارباب‌رجوع، توسعه می‌دهد. به این مدل، مشاوره‌ی پزشک – بیمار می‌گویند.

تسهیل گر :

در این نقش، مشاور برای حل مسائل سازمان، فرایند حل مساله را در اختیار سازمان قرار می دهد تا سازمان بتواند با استفاده از فرایند توصیه شده، به حل مساله خود با نظارت مشاور بپردازد.در واقع در این مدل، مشاور یک سری فعالیت ها انجام می دهد تا سازمان بتوان درک مناسبی نسبت به مسائل پیدا کند و سپس مشکلات توسط خود افراد داخل سازمان حل شود.

در واقع این نقش، درباره‌ی محتوا یا فراهم‌سازی راهکار نیست، بلکه به فرآیندی بر می‌گردد که توسط آن ارباب‌رجوعان ممکن است مشکلاتشان را خود تعریف و حل نمایند. مشاور مدیریت در نقش تسهیل‌گر، به ارباب‌رجوعان در امر توسعه‌ی محتوا توسط خودشان، کمک می‌کند (نسخه «خودت انجام بده»).

نقش های غیر رسمی مشاوره مدیریت

در کنار نقش های رسمی، چهار نقش غیر رسمی را برای مشاوره مدیریت می توان بر شمرد:

کمک رسان، مشروعیت بخش، سلاح سیاسی، و ملامت شونده.

Knowledge
کمک رسان :

اگر مشاوران مدیریت کارهایی را انجام دهند که این کارها توسط کارکنان سازمان مشتری قابل انجام هستند، تاثیر نقش کمک رسان محدود و کم اهمیت می شود.

اگر کارهایی که توسط مشاوران مدیریت انجام میشود نیازمند دانش و قابلیتی متمایز نباشد، مشاوران مدیریت نسبت به کارمندان سازمان قابل تشخیص نیستند.

مشاوران مدیریتی که به عنوان توانمندی و قابلیت موقتی به کار گرفته میشوند، ممکن است به صورت نیروی کار نسبتاً گران تلقی شوند. آنها به صورت موقتی محدودیت ظرفیت عملیاتی سازمان مشتری را کاهش می دهند.

با کاهش محدودیت ظرفیت عملیاتی سازمان مشتری، مشاوران باعث میشوند که مشتری نیازی برای استخدام نیروی دائمی احساس نکند. این کارکرد مشاور در کشورهایی مناسب است که، قوانین کار در آنها سخت گیرانه است و استخدام موقت و اخراج کارمندان با محدودیت روبرو است .

مشروعیت بخش :

منظور از نقش مشروعیت، بخش قانونی ساختن یا معتبر کردن تصمیمات مدیران سازمان مشتری است. این اعتبار بخشی ممکن است مدیران سازمان مشتری را برای غلبه بر مخالفت های درون سازمانی و یا مخافت های سهامداران برون سازمانی توانمند سازد. بنابراین تاثیر مشروعیت بخشی یک تاثیر غیر مستقیم است.

سلاح سیاسی :

نقش سلاح سیاسی به این معنی است که مشاور استدلال های لازم برای تصمیمات مدیران سازمان مشتری را فراهم میکند.

اگر مشاور مدیریت در یک جنگ سیاسی بین سازمان مشتری و طرف بیرونی به کار گرفته شود، در آن هنگام سازمان مشتری ممکن است منتفع شود.

در جنگ های داخل سازمانی میان گروه های مختلف یا اشخاص مختلف در سازمان مشتری، گروه ها و یا اشخاصی که از مشاوره مدیریت استفاده کرده اند ممکن است منتفع شوند.

ملامت شونده

ملامت شونده، ملامت های مرتبط با تصمیمات مدیران شرکت های طرف مشاوره را به خود میگیرد.

مشاوران مدیریت به عنوان ملامت شونده، پیاده سازی تصمیم ها در مقابل مخالفت هایی که با این تصمیمات وجود دارد را تسهیل میکنند.

این هم یک اثر غیر مستقیم است. مشاوران مدیریت به عنوان ملامت شونده همیشه راحتی و تسکین را برای مدیریت سازمان مشتری فراهم می آورند.

تاثیرات دانش
دانش، از جمله مهمترین چیزهایی است که توسط مشاوران مدیریت ارائه میشود. تازگی این دانش گستردگی تاثیر آن را تعیین میکند.

اگر مشاوران مدیریت مبدع باشند به نحوی که آنها دانشی را ایجاد کرده و توسعه دهند که برای جامعه جدید باشد، آنها بزرگترین و گسترده ترین تاثیر را دارند.

در سایر وضعیت ها، مشاوران مدیریت به عنوان حاملان علم از یک صنعت به صنعت دیگر نقش ایفا میکنند.

آنها دانشی را از یک صنعت به دست میآورند که در صنعت دیگر جدید است. در برخی موارد ممکن است دانش مورد نظر حتی برای شرکت های طرف مشاوره جدید هم نباشد.

دانشی که توصیه مشاور بر اساس آن ارائه میشود ممکن است در سازمان مشتری در زمان کنونی موجود باشد. حتی در چنین مواردی نیز مشاوران مدیریت میتوانند تاثیر گذار باشند.

دانش ممکن است به صورت مستتر در سازمان مشتری موجود باشد، یا ممکن است دانش در سازمان مشتری به صورت تکه تکه و بخش بخش شده موجود باشد. در چنین مواردی، ارزش افزوده مشاوره های مدیریت میتواند بر اساس استخراج، ساختاردهی و سنتز دانش موجود در سازمان مشتری باشد.

منبع:
https://www.modiran21.com/%D8%AF%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%84-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%AA-%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA%D9%86-%D9%85%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D9%86%D9%82%D8%B4/